Elizabethtown, Kentucky

Rockin’ and rollin’!

De route

Vanuit Bentleyville deden we zes en een half uur over de rit naar Elizabethtown (Kentucky), door Ohio en rondom Louisville, de grootste stad van Kentucky.

Het hotel

Opnieuw kozen we een Best Western, maar wel een van de iets meer upmarket Best Western Plus-formule, net buiten de stad (prijs voor één overnachting: € 150). Opvallend waren meteen al de deksels van houten bourbon-vaten die hier aan de muren hingen. We aten bij Back Home Restaurant, een lokale diner.

Op de boemel in eTown

We brachten een avond door in de Bourbon Barrel Tavern, waar net een live optreden was van lokale countrygroep James Stroud & Boot Country. Bourbon, een vooral in de Verenigde Staten gestookte en gedronken whiskyvariant, wordt hier bij uitstek geserveerd. ’s Anderendaags, lichtjes katerend, maakten we nog een wandeling door het stadje, dat er verlaten bij lag omdat het paaszondag was. Nog een opvallend element: die gevel met die kanonskogel uit de Amerikaanse Burgeroorlog erin. En de lui zijn hier bijna stuitend religieus.

Het ‘diepere’ Kentucky volgens tv-reeks Justified

Justified is een misdaadserie, gebaseerd op het kortverhaal Fire in the Hole van Elmore Leonard, met Timothy Olyphant als Raylan Givens. Die in Harlan County geboren en getogen agent van de U.S. Marshal Service krijgt het, terug in zijn thuishonk na jarenlang in Miami te hebben gewoond, aan de stok met onder meer Boyd Crowder (Walton Goggins), zijn oude jeugdmakker en ex-collega uit de steenkolenmijn, die niét de wijk nam uit Harlan County en zijn toevlucht zocht tot de penoze. Zeker Crowder is een typisch personage zoals Elmore Leonard, de koning van het moderne Amerikaanse misdaadverhaal, ze graag creëerde: hij maakte er een belezen type van, dat dankzij de gevangenisbibliotheek die hij tijdens lange verblijven in de lik frequenteerde woorden kan debiteren met meer lettergrepen dan zijn streekgenoten kunnen bijhouden – maar dan wel met dezelfde langgerekte drawl. 

Justified zette Harlan County neer als een oord met een hoge criminaliteitsgraad door de schaarse maatschappelijke kansen die de inwoners er krijgen: een motief dat de tradities van het naturalistische hard-boiled misdaadverhaal volgt. Daar ging wel wat creatieve vrijheid mee gemoeid. In 2013 promoveerde sociologe Morgan Stone aan de University of Eastern Kentucky met een studie die het misdadige beeld van Harlan County in Justified naast de ware criminaliteitssituatie in de streek legde. Ze kwam tot het besluit dat de fictie van de reeks de realiteit (gelukkig) ruim overtreft: “Hoewel Justified uitblonk in het vertegenwoordigen van bepaalde aspecten van het plattelands- en bergleven, zijn er andere die zeer sensationeel waren en handelden naar de gevestigde stereotypen die op deze gebieden werden toegepast door buitenstaanders en verschillende media.”

Wel schuilen er ook elementen van waarheid in Justified: in bijvoorbeeld de opioïdencrisis die de Verenigde Staten sinds de vroege jaren 2000 in zijn greep heeft, en die er in dit soort verpauperde streken zwaar heeft ingehakt. Waar recreatief gebruik van opioïden als fentanyl, oxycontin en heroïne buitenproportioneel veel inwoners doodt en gezinnen en lokale gemeenschappen ontwricht. Volgens de Appalachian Regional Commission van de Amerikaanse overheid is het sterftecijfer voor een overdosis drugs in Harlan County, met 54,3 sterfgevallen per 100.000 inwoners, meer dan dubbel zo hoog als het nationale gemiddelde. Al is ook hier een zekere verdichting in het spel geweest, ontdekte Stone: “statistieken geven aan dat Harlan County een hoog gebruik van oxycodonedrugs kent, maar niet in de mate die wordt gesuggereerd door de verhaallijnen van Justified.”