The Last Jedi — Kosmische rollercoasterrit

Godmiljààr wat een rollercoasterrit van kosmische proporties is Star Wars: The Last Jedi, de officiële episode VIII in de inmiddels al veertig jaar oude filmreeks. Een rode reus aan het Star Wars-firmament! Een film die – voor een aflevering uit de Star Wars-saga tenminste – klòpt op alle vlakken. 

De Star Wars-films zijn in essentie een ridderverhaal, een western, een sprookje en een oudheidsmythe in elkaar, en regisseur Rian Johnson trekt dat in The Last Jedi nog een eindje door: hij creëert zelfs zijn eigen fabeldieren om je mee te betoveren, zoals de onverwacht niet al te irritante Porg-beesten die je vast al wel in de trailers hebt gezien. Maar tegelijkertijd is dit centrale deel ook weer erg schatplichtig aan The Empire Strikes Back – nog steeds de beste en donkerste Star Wars-film: er wordt bij momenten een diepe duik in de duisternis van de ziel gemaakt, en dat geldt niet alleen voor de door gewetensconflicten verscheurde slechterik Kylo Renn (Adam Driver), maar evengoed voor protagoniste Rey (Daisy Ridley, die in The Last Jedi pas écht vaste voet heeft gevonden voor haar personage,. En zelfs Luke Skywalker (Mark Hamill) laat een compleet nieuwe kant van zichzelf zien.

(Deze review verscheen aanvankelijk op 9LIVES. Na het opdoeken van die site blijft hij hier bewaard voor ’t nageslacht.)

Zielsduisternis

Gaat Rey over naar de Dark Side? De aan het einde van The Force Awakens gelokaliseerde Luke Skywalker, misschien? Sterft prinses/generaal Leia na het veel te vroege overlijden van actrice Carrie Fisher? Vergeet het maar dat ik dàt hier ga verklappen. Maar ik kan je wèl vertellen dat The Last Jedi een film is die, voor gewoon het middenluik in een trilogie, bepaald climactisch aanvoelt. Bovendien heeft de film iets van een wedergeboorte voor Star Wars: Johnson hijst zijn verhaallijnen en personages uit die hele oedipale onderstroom waarin George Lucas’ originele prenten altijd hebben gebaad, en maakt er – ook thematisch – zijn eigen beestje van. De corrumperende kracht van militaire en politieke macht is nu, meer dan ooit, het leidmotief.

Ook opvallend is dat Johnson de hele old school-aanpak die zijn voorganger J.J. Abrams in 2015 hanteerde voor The Force Awakens vrolijk overboord gooit, en je onverdroten overlààdt met computereffecten. Maar het geweldige is dat hij daar zijn film geen pijn mee doet: The Last Jedi is die unieke prent die zich voluit laat gaan in CGI zonder te verzanden in een kouwe brok metalen onnozelheid à la Transformers, en verdorie ook nog wat emotie toont onder die digitale hocuspocus.

Uitsloverij

Johnson kruidt dat allemaal af met een epische beeldvoering en een resem WTF-tableaus (die herrijzenis! Die kruiser op ramkoers!) van heb ik jou daar, die het pakket volledig maken. Want we zullen het maar onverbloemd verklappen: The Last Jedi is, na The Empire Strikes Back, de tweede beste Star Wars-film uit de hele reeks. Hier en daar struikelt hij wel eventjes, maar de volledige Gestalt zit uitzonderlijk goed. En zelfs de minpunten zijn quasi verwaarloosbaar.

Een ervan is dat we toch weer enorm veel taferelen zagen die grote gelijkenissen vertonen met die uit Empire: Johnson kan gewoon niét ontkennen dat hij The Last Jedi daarop heeft gemodelleerd. Een ander is dat de regisseur zich bij bepaalde momenten wat bezondigt aan uitsloverij, in die mate dat het de film aan te zien is: het moet allemaal soms té leuk, té grappig, té onverwacht zijn. Nog eentje? Goed, underdog Finn (John Boyega) loopt er opnieuw maar wat voor spek en bonen bij. Maar drukken die euvels de pret? In geen lichtjaren, begot: The Last Jediis, met zijn speelduur van wel tweeëneenhalf uur, de langste Star Wars-film tot nu toe, en hij leek in een vingerknip afgelopen te zijn.

Ook nog even dit: een paar raadsels die werden geïntroduceerd in The Force Awakens worden hier in The Last Jediop een nogal flauwe manier naar een conclusie gebracht. Er zullen gegarandeerd bioscoopbezoekers en critici zijn die daarover vallen. Ik niet. Het meesterplan van producer Abrams en regisseur Johnson is duidelijk altijd al geweest om het oude Star Wars-paradigma rustig uit te faseren om plaats te maken voor nieuwe, en met The Last Jedi zetten ze daar een belangrijke stap in.

Score

9,2/10